Республикæ Хуссар Ирыстоны тыххæй

Кавказы тæккæ астæу, Европæ æмæ Азийы `хсæн ис Республикæ Хуссар Ирыстон. Уый ахсы Стыр Кавказы хуссар фарс æмæ Карталийнаг тыгъдады цæгаттаг хай.

Административон æгъдауæй дих кæны цыппар районыл: Цхинвалы район, Дзауы район, Ленингоры район æмæ Знауыры район. Хуссар Ирыстоны промышленон, культурон æмæ административон центр у йæ сæйраг сахар - сахар Цхинвал.

Æрдз нæртонæй схайджын кодта Хуссар Ир йæ хæзнатæй, рæсугъддзинадæй æмæ зынаргъ къахинæгтæй. Урс цъити хæхтæ æмæ уæрæх тыгъд быдыртæ, хæххон озеротæ æмæ гуылфгæнгæ тындзæг хæххон цæугæдæттæ, адæймаджы къах кæм нæма уыди, уыцы тар хъæдтæ æмæ дидинæфтауæг цæхæрадæтты руаджы нæ бæстæ у алкæмæй рæсугъддæр æмæ зæрдæйæн адджындæр.

Республикæ Хуссар Ирыстоны территоийы 89,3 процент у денджызы æмвæзадæй 1000 метрæй бæрзонддæр.

Хуссар Ирыстоны цæры 70 мин адæймаджы бæрц. Уыдонæн сæ фылдæр сты ирæттæ. Уыдонимæ иумæ Хуссар Ирыстоны Цæрынц уырыссæгтæ, гуырдзиæгтæ, украинæгтæ, сомихæгтæ, бердзенæгтæ æмæ афтæ дарддæр - æдæппæтæй 40-æй фылдæр адæмы хæтты минæвæрттæ.

Хæдбар Паддзахадты Æмхæларады цы рагондæр нацитæ цæры уыдонæй иу сты Ирæттæ. Иуыл иумæ сæ нымæц у 500 мины бæрц. Уыдо цæрынц Хуссар æмæ Цæгат Ирыстоны, Кæсæг-Балхъары, Стъараполы крайы, Гуырдзыстоны иуæй иу районты, Турцийы.

Ирæтты фæзынд дæттынц Скифтимæ (н.э.а. VII-IV æнустæ), Сæрмæттимæ (н.э.а.VI-I æнустæ) æмæ алантимæ (нæ эрæйы I æнусæй фæстæмæ). Уыйадыл скифтæ æмæ сæрмæтты æвзаг у æмхуызон. Ирайнаг знæмтæ Астæуккаг Кавказы хæхрæбынты кæй æрцардысты, уыйадыл сын бынæттон цæрджытæ райстой се взаг æмæ культурæйы бирæ миниуджытæ .Ирон адæмы раг фыдæлтæ - алантæн ам уыди хъомысджын паддзахад. Уый ныппырх ХII æнусы тæтæр-монголты рбабырсты фæстиуæгæн. Ирæттæ хæхтæм лидзинаг фесты, бирæ рæстæджы дæргъы уыдысты иппæрд дунеон цивилизаций.

Ирæтты взаг хауы æвзæгты индиаг-европæйаг бинонты ирайнаг къордмæ. И рон фыссынады фыццаг цыртдзæвæн - зеленчукъы фыст - хауы 341 азмæ, уый конд у бердзенаг дамгъæтæй. Аланты паддзахад куыныппырх уæд фесæфт фыссынады традици дæрæ уый фæстæ Андрей Шогрен 1844 азы сарæзта ирон фыссынад кириллицæйы бындурыл. Октябры революцийы фæстæ ацы алфавит фæивтой ногæйæ Уый та арæзт уыди латинаг дамгъуаты бындурыл. 1940 азы Хуссар Ирыcтоны тыххæй бакодтой гуырдзиаг алфавит, Цæгат Ирыстоны та - уырыссаг. 1954 азы бирæ протессты фæстиуæгæн Хуссар Ирыстон дæр рахызт Цæгат Ирыстоны чи уыд, ахæм фыссынадмæ. Уæдæй фæстæм. нырыккон ирон алфавит конд у уырыссаг фыссынады бындурыл. Баиу ма цæм кодтой æрмæстдæр иу дамгъæ - æ.

Фæстæмæ

Prepaid phonecards